Çocuk Sağlığı ve Hastalikları Uzmanı
Astım Tedavileri
Astım Nedir?
Astım, hava yollarının (bronşların) kronik inflamasyonu ve daralması ile karakterize edilen bir solunum yolu hastalığıdır. Astım atağı sırasında hava yolları şişer, kaslar kasılır ve fazla miktarda mukus üretilir. Bu durum, çocuğunuzun nefes almasını zorlaştırabilir ve öksürük, hırıltı (wheezing) gibi belirtiler ortaya çıkar.

Çocuklarda Astımın Belirtileri
Astımın belirtileri çocuktan çocuğa değişebilir ve bazen başka hastalıklarla karışabilir. Ancak astımda en sık karşılaşılan belirtiler şunlardır:
• Nefes Darlığı: Özellikle fiziksel aktivite sonrasında ya da gece boyunca nefes alıp vermekte zorluk yaşanabilir.
• Hırıltı (Wheezing): Nefes alırken ya da verirken duyulan ıslık benzeri bir ses.
• Öksürük: Genellikle gece veya sabahın erken saatlerinde kötüleşen, sürekli bir öksürük.
• Göğüste Sıkışma: Çocuklar göğüslerinde sıkışma veya baskı hissedebilirler.
Astım belirtileri bazı durumlarda alerjenlere (polen, toz, hayvan tüyleri gibi) maruz kalındığında ya da soğuk hava, egzersiz, enfeksiyonlar ve stres gibi tetikleyici faktörler sonrası ortaya çıkabilir.
Astımın Teşhisi
Çocuğunuzda astımdan şüpheleniyorsanız, bir çocuk doktoruna başvurmanız önemlidir. Doktorunuz, çocuğunuzun semptomlarını dinleyerek ve gerekirse bazı testler yaparak astım teşhisini koyabilir. Bu testler şunları içerebilir:
• Solunum Fonksiyon Testleri: Çocuğunuzun nefes alıp vermesi değerlendirilir.
• Alerji Testleri: Astımın alerjik bir sebebe bağlı olup olmadığını belirlemek için yapılır.
• Röntgen: Diğer olası nedenleri ekarte etmek için akciğer röntgeni çekilebilir.
Çocuklarda Astım Tedavisi
Astımın tamamen iyileştirilmesi mümkün olmasa da, belirtilerin kontrol altına alınması ve atakların önlenmesi mümkündür. Astım tedavisinde iki ana yaklaşım bulunur: İlaç tedavisi ve yaşam tarzı değişiklikleri.
1. İlaç Tedavisi
Astım tedavisinde kullanılan ilaçlar genellikle iki ana gruba ayrılır:
• Kurtarıcı İlaçlar: Astım atağı sırasında hızlı bir şekilde semptomları hafifletmek için kullanılır. Bu ilaçlar hava yollarını açarak çocuğunuzun daha rahat nefes almasını sağlar. Genellikle inhaler şeklinde (sprey) kullanılırlar.
• Kontrol Edici İlaçlar: Bu ilaçlar, astım semptomlarının uzun vadede kontrol altında tutulmasını sağlar. Düzenli olarak kullanıldığında hava yollarındaki inflamasyonu azaltarak astım ataklarının sıklığını ve şiddetini azaltır. Kortikosteroid içeren inhalerler bu gruba dahildir.
2. Yaşam Tarzı Değişiklikleri
Astımın yönetiminde ilaç tedavisine ek olarak, yaşam tarzı değişiklikleri de büyük önem taşır:
• Alerjenlerden Kaçınma: Eğer çocuğunuzun astımı alerjiden kaynaklanıyorsa, evdeki toz, evcil hayvan tüyü gibi alerjenleri en aza indirmek önemlidir. Polen sezonunda pencereleri kapalı tutmak ve dışarıda geçirilen süreyi sınırlamak da faydalı olabilir.
• Sigara Dumanından Uzak Durma: Sigara dumanı astım belirtilerini tetikleyebilir. Bu nedenle, çocuğunuzun sigara dumanına maruz kalmamasına özen gösterin.
• Düzenli Egzersiz: Fiziksel aktivite, astımlı çocuklar için genellikle teşvik edilir. Ancak egzersizin astım semptomlarını tetikleyip tetiklemediğini gözlemlemek önemlidir. Egzersiz öncesi ısınma ve gerektiğinde kurtarıcı ilaçların kullanılması faydalı olabilir.
• Nem ve Küften Kaçınma: Evdeki nem ve küf astımı tetikleyebilir. Evinizi iyi havalandırmak, nem oranını kontrol altında tutmak ve küf oluşumunu engellemek astım yönetimi açısından önemlidir.
Astım Ataklarında Ne Yapılmalı?
Astım atağı, çocuğunuzun nefes almakta zorlandığı, hırıltı ve öksürüğün arttığı acil bir durumdur. Böyle bir durumda aşağıdaki adımları izleyin:
1. Kurtarıcı İlaç Kullanın: Doktorunuzun önerdiği kurtarıcı ilacı hemen uygulayın.
2. Sakin Kalın: Çocuğunuzun sakin kalmasına yardımcı olun ve panik yapmamasını sağlayın.
3. Acil Durum Planı: Eğer çocuğunuzun astımı için bir acil durum planı varsa, bu planı takip edin.
4. Yardım Çağırın: Astım atağı kontrol altına alınamıyorsa, hemen acil tıbbi yardım çağırın.
Sonuç: Astımla Yaşam, Tedaviyle Kolaylaşır
Astım, doğru yönetildiğinde çocukların normal bir yaşam sürmesine engel olmayan bir hastalıktır. Düzenli doktor kontrolleri, uygun ilaç kullanımı ve yaşam tarzı düzenlemeleri ile çocuğunuzun astımını kontrol altında tutabilir, onun rahat nefes almasını sağlayabilirsiniz.
Eğer çocuğunuzda astım belirtileri fark ediyorsanız ya da astım yönetimi konusunda sorularınız varsa, doktorunuza danışmaktan çekinmeyin. Sağlıklı günler dileriz!